Toprağın yapısı (strüktürü)
Toprağın yapısı nedir?
Toprak yapısı denince, katı toprak taneciklerinin (Kum, Çakıl, Mil, Kil ve Organik madde) istiflenmesi ve buna bağlı olarak toprak gözenek sisteminin şekli anlaşılır. Toprak şeklini, bu taneciklerin fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinden almaktadır.
Toprağın yapısı (strüktürü), sıklıkla toprak tekstürü ile karıştırılır. Toprak tekstürü ise, toprakta bulunan kum kil ve silt’in birbirlerine göre nisbi oranlarını ifade eder. Yani bir toprağın ne kadar kum, kil ve silt ihtiva ettiğini gösterir. Her ikiside toprağın drenaj ve hava alma kapasitesini etkilediği için önemlidir.
Yapısı iyi olan toprak, yukarıdaki resimde görüldüğü gibi, toprak parçacıkları kolay ufalanabilir, aralarındaki boşluklardan hava alır ve su geçirir. Böyle topraklarda kökler, dolaysıyla bitki çok iyi ve sağlıklı gelişir. Aşağıdaki resimde ise, strüktürü iyi olmayan, çalışması zor, taşlaşmış, tezekli toprak görülmektedir.
Toprak strüktürü neden önemlidir?
Bitkilerin orta derece bile gelişmesi için, toprak açık strüktürlü olması gerekir. Strüktürü iyi olan topraklarda, köklerin hava alması ve suyun hareket edebilmesi için boşluklar vardır. Canlı ve sağlıklı bitkiler, ancak açık strüktürlü topraklarda yetişir. İyi strüktürlü topraklarda toprak daha az taşınır, erozyon olmaz.
Strüktü bozuk topraklarda, hava ve su hareketi olmadığı için mikroorganizmalar da çalışamaz. Bu nedenle bitki kökleri gelişemez, bitki yeterli besinlere ulaşamaz ve bitki hemen ölür!
Toprak strüktürü nasıl kontrol edilir?
Toprak strüktürü gözlemle bile rahat bir şekilde kontrol edilebilir.
50-60 cm derinliğinde bir çukur kazın. Çukrun bir tarafı, yandan bakıldığında profili rahat görülücek şekilde, düzgün olması gerekir. Düzgün olan bölüme, bıçak veya kalem veya tornavida gibi sert bir cisim yardımıyla, alttan üste doğru 1-2 cm arayla batırın. Batırma sırasında sıkışık, sert, geçirgen olmayan bölümleri rahatlıkla görebilirsiniz.
Strüktür bozuk ise, toprağınızı iyileştirin.
Bakınız Toprağınızı Nasıl İyileştirebilirsiniz?